verder gaan

Op het terras zat een slak:

Toen ik op mijn knieën voor hem lag om een foto te nemen, richtte hij zich op. Vond hij het interessant wat ik deed?

Laatst was ik bij de psychologe en zij vroeg hoe ik na de dood van onze Jus het leven weer op had weten op te pakken. Wat ik heb meegemaakt valt niet mee en daarnaast heb ik het zien gebeuren, ik zag mijn kind verongelukken, ik heb hem gereanimeerd. En ik niet alleen, manlief ook en onze oudste heeft het niet zien gebeuren, maar was er een paar minuten later ook bij. Wat heel veel mensen niet begrijpen is dat ik 'blij' ben dat ik het zag gebeuren, maar als ik uitleg dat ik daardoor weet hoe snel het gegaan is en dat tussen het ongeluk en zijn dood slechts enkele seconden zaten, snappen ze het wel. Mijn kind heeft er waarschijnlijk niet al teveel meer van meegekregen en ik ga ervanuit dat hij niet beseft heeft hoe ernstig het was en dat hij dood zou gaan. Stel dat we het niet gezien hadden of dat we niet thuis geweest waren, dan waren we met heel veel vragen blijven zitten. Vragen waar we nooit een antwoord op zouden krijgen.

Een paar dagen na het ongeluk zocht ik op internet op hoe je het beste kunt omgaan met een trauma. Ik las dat het belangrijk is dat je zo snel mogelijk de draad weer oppakt en dat je ervoor moet zorgen in je oude ritme terug te komen. En dat is wat wij alle drie gedaan hebben. Je moet de boel natuurlijk niet forceren, want dat werkt averechts. Wij deden het gewoon op ons eigen tempo en daar kregen we ook de ruimte voor van anderen. Daarnaast merkten we dat thuis zitten slecht was: thuis gingen we op de bank zitten kniezen en kwamen we niet meer vooruit.

Het viel allemaal absoluut niet mee, maar ik denk wel dat het de stap minder groot maakte door bijvoorbeeld snel weer te gaan werken. Precies 2 weken na het ongeluk gingen we weer werken. Het was vooral veel praten en weinig werken en na 3 uurtjes moest ik naar huis, naar bed want dan was ik helemaal op. Al die emoties vreten namelijk energie. Het heeft 10 weken geduurd voordat ik weer mijn normale uren werkte. Ik ben mijn leidinggevende heel erg dankbaar dat ik het op deze manier mocht doen, dat daar die ruimte die ik zo hard nodig had voor was.

Een paar weken na het ongeluk gingen manlief en ik een wandeling maken over de wallen van een stad in de buurt. Daarna dronken we wat op een terras en eigenlijk zijn we dat sindsdien blijven doen. In het weekend zijn we meestal een paar uur de hort op: boodschappen doen, ergens wat eten of drinken en soms wandelen. Het gebeurt maar zelden meer dat we gewoon eens een heel weekend thuis zijn. Toen Jus nog leefde waren we zelden weg. De boodschappen deed ik door de week en we hadden er geen behoefte aan om steeds maar op pad te zijn. Nu zoeken we afleiding door weg te gaan. 

Acht weken na het ongeluk gingen we met 15 familieleden naar Griekenland toe. Deze reis was al geboekt en we hebben heel erg goed moeten nadenken of we wel mee zouden gaan, maar we gingen. Manlief en ik bleven niet constant bij de groep, maar gingen soms onze eigen weg en troffen de rest dan later op de dag weer. We merkten dat de anonimiteit van een grote stad in een totaal andere omgeving ons goed deed en sindsdien zijn we af en toe een weekendje of een paar dagen weg geweest. 

Het moeilijkst zijn de dagen dat ik alleen thuis ben. Toch probeer ik 1 dag in de week geen afspraken in te plannen. Op een gegeven moment had ik het zo druk en werd ik zo door anderen geleefd, dat ik mezelf een beetje voorbij liep. Anderen bedoelden het natuurlijk goed door me steeds maar op te zoeken of me ergens mee naartoe te nemen, maar ik had ook de rust van het alleen-zijn nodig. Ik ben daar een beetje een balans in gaan zoeken en zoals het nu loopt is het voor mij goed. Op mijn vrije dag doe ik het huishouden, zit ik achter de naaimachine, ga ik een eindje wandelen en soms doe ik gewoon van de hele dag niks, dan hang ik maar een beetje rond en dat moet ook kunnen.

Vanaf het begin ben ik heel erg open geweest. Ik heb heel veel gepraat en ik heb berichten op facebook gepost. Daags na het ongeluk zijn we collega's van ons en van Jus op wezen zoeken. We wilden ons verhaal kwijt en we wilden anderen de kans geven om ons te condoleren en om vragen te stellen. 

Vaak krijg ik te horen dat ik zo sterk ben en het goed doe. Maar wat is goed? Iedereen gaat op een andere manier met de dood van een kind om en ik denk niet dat daar een goed of een slecht in is. Zoals wij het gedaan hebben voelt voor ons goed. En ik ben heel erg blij dat manlief en ik op 1 lijn zitten. Vanaf het eerste moment hebben we van elkaar geaccepteerd en gerespecteerd dat ieder mens anders is en ook op een andere manier met verdriet en rouw omgaat. Wat voor mij goed voelt, kan voor manlief wel totaal niet werken en wie ben ik om naar hem te wijzen en te zeggen dat hij het niet goed doet? Je moet elkaar gewoon die ruimte geven. Ik denk dat wij elkaar heel erg goed aanvoelen en aanvullen.

Verder gaan... je moet wel. En heel veel mensen zeggen zoiets van je hebt nog een kind, daar moet je voor doorgaan. Maar het is niet alleen dat, ik wil voor mezelf ook doorgaan en het leven weer omarmen. Hoe moeilijk het ook is.